19 خبر غیبی در قرآن
بسم الله الرحمن الرحیم
آنچه می‌خوانید برشی از المیزان پیرامون آیات دال بر اعجاز غیبی قرآن، که عینا در زیر آورده شده است:
19 خبر غیبی در قرآن
«قرآن
کریم در آیات بسیارى با خبرهاى غیبى خود تحدى کرده، یعنى به بشر اعلام
نموده: که اگر در آسمانى بودن این کتاب تردید دارید، کتابى نظیر آن مشتمل
بر اخبار غیبى بیاورید. و این آیات بعضى درباره داستانهاى انبیاء گذشته، و
امتهاى ایشان است، مانند آیه: (تِلْکَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ، نُوحِیها
إِلَیْکَ، ما کُنْتَ تَعْلَمُها أَنْتَ وَ لا قَوْمُکَ مِنْ قَبْلِ هذا،
این داستان از خبرهاى غیب است، که ما بتو وحى مى کنیم، و تو خودت و قومت
هیچیک از آن اطلاع نداشتید) «۱»
و آیه: (ذلِکَ
مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ نُوحِیهِ إِلَیْکَ، وَ ما کُنْتَ لَدَیْهِمْ إِذْ
أَجْمَعُوا أَمْرَهُمْ وَ هُمْ یَمْکُرُونَ، این سرگذشت یوسف از خبرهاى
غیبى است، که ما بi تو وحى مى کنیم، تو خودت در آن جریان نبودى، و ندیدى که
چگونه حرف هاى خود را یکى کردند، تا با یوسف نیرنگ کنند) «۲»
و
آیه: (ذلِکَ مِنْ أَنْباءِ الْغَیْبِ، نُوحِیهِ إِلَیْکَ، وَ ما کُنْتَ
لَدَیْهِمْ إِذْ یُلْقُونَ أَقْلامَهُمْ، أَیُّهُمْ یَکْفُلُ مَرْیَمَ؟ وَ
ما کُنْتَ لَدَیْهِمْ، إِذْ یَخْتَصِمُونَ، این از خبرهاى غیبى است، که ما
به تو وحى مى کنیم. و گر نه تو آن روز نزد ایشان نبودى، که داشتند
قرعه‌هاى خود مى‌انداختند، که کدامشان سرپرست مریم شود، و نیز نبودى که
چگونه بر سر این کار با هم مخاصمه مى کردند) «۳»
و
آیه: (ذلِکَ عِیسَى ابْنُ مَرْیَمَ قَوْلَ الْحَقِّ الَّذِی فِیهِ
یَمْتَرُونَ، اینست عیسى بن مریم آن قول حقى که در او شک مى کنند)، «۴» و
آیاتى دیگر.
و یک قسمت دیگر در باره حوادث
آینده است، مانند آیه: (غُلِبَتِ الرُّومُ فِی أَدْنَى الْأَرْضِ، وَ هُمْ
مِنْ بَعْدِ غَلَبِهِمْ سَیَغْلِبُونَ فِی بِضْعِ سِنِینَ، سپاه روم در
سرزمین پائین تر شکست خوردند، ولى هم ایشان بعد از شکستشان بزودى و در چند
سال بعد غلبه خواهند کرد) «5»
و آیه: (إِنَّ
الَّذِی فَرَضَ عَلَیْکَ الْقُرْآنَ، لَرادُّکَ إِلى مَعادٍ، آن خدایى که
قرآن را نصیب تو کرد، بزودى تو را بدانجا که از آنجا گریختى، یعنى بi شهر
مکه بر مى گرداند) «6»،
و آیه (لَتَدْخُلُنَّ
الْمَسْجِدَ الْحَرامَ، إِنْ شاءَ اللَّهُ آمِنِینَ، مُحَلِّقِینَ
رُؤُسَکُمْ، وَ مُقَصِّرِینَ لا تَخافُونَ، بزودى داخل مسجد الحرام میشوید،
انشاء اللَّه، در حالى که سرها تراشیده باشید، و تقصیر کرده باشید، و در
حالى که هیچ ترسى نداشته باشید) «7»، و آیه: (سَیَقُولُ الْمُخَلَّفُونَ،
إِذَا انْطَلَقْتُمْ إِلى مَغانِمَ لِتَأْخُذُوها،: ذَرُونا نَتَّبِعْکُمْ،
به زودى آنها که از شرکت در جهاد تخلف کردند، وقتى براى گرفتن غنیمت روانه
می شوید، التماس خواهند کرد: که اجازه دهید ما هم بیائیم) «8»
و آیه: (وَ اللَّهُ یَعْصِمُکَ مِنَ النَّاسِ، و خدا تو را از شر مردم حفظ مى کند) «9»
و
آیه- (إِنَّا نَحْنُ نَزَّلْنَا الذِّکْرَ وَ إِنَّا لَهُ لَحافِظُونَ
بدرستى که ما خودمان ذکر را نازل کرده ایم، و خودمان نیز بطور مسلم آن را
حفظ خواهیم کرد) «10»،
و آیات بسیارى دیگر که
مؤمنین را وعده‌ها داده، و همانطور که وعده داد تحقق یافت، و مشرکین مکه و
کفار را تهدیدها کرد، و همانطور که تهدید کرده بود، واقع شد. و
از این باب است آیات دیگرى که در باره امور غیبى است، نظیر آیه: (وَ
حَرامٌ عَلى قَرْیَةٍ أَهْلَکْناها، أَنَّهُمْ لا یَرْجِعُونَ، حَتَّى إِذا
فُتِحَتْ یَأْجُوجُ وَ مَأْجُوجُ، وَ هُمْ مِنْ کُلِّ حَدَبٍ یَنْسِلُونَ،
وَ اقْتَرَبَ الْوَعْدُ الْحَقُّ، فَإِذا هِیَ شاخِصَةٌ أَبْصارُ
الَّذِینَ کَفَرُوا، یا وَیْلَنا قَدْ کُنَّا فِی غَفْلَةٍ مِنْ هذا، بَلْ
کُنَّا ظالِمِینَ)، (ممکن نیست مردم آن شهرى که ما نابودشان کردیم، و مقدر
نمودیم که دیگر باز نگردند، اینکه باز گردند، مگر وقتى که راه یاجوج و
ماجوج باز شود، در حالى که از هر پشته اى سرازیر شوند، و وعده حق نزدیک
شود، که در آن هنگام دیده آنان که کافر شدند از شدت تحیر باز میماند، و
میگویند: واى بر ما که از این آتیه خود در غفلت بودیم، بلکه حقیقت مطلب
آنست که ستمگر بودیم) «11»
و
آیه (وَعَدَ اللَّهُ الَّذِینَ آمَنُوا مِنْکُمْ، وَ عَمِلُوا
الصَّالِحاتِ، لَیَسْتَخْلِفَنَّهُمْ فِی الْأَرْضِ، خدا کسانى از شما را
که ایمان آوردند، و عمل صالح کردند، وعده داد: که بزودى ایشان را جانشین در
زمین کند) «12»
و آیه (قُلْ: هُوَ الْقادِرُ
عَلى أَنْ یَبْعَثَ عَلَیْکُمْ عَذاباً مِنْ فَوْقِکُمْ، بگو خدا قادر است
بر اینکه عذابى از بالاى سر بر شما مسلط کند) «13».
باز از این باب است آیه: (وَ أَرْسَلْنَا الرِّیاحَ لَواقِحَ، ما بادها را فرستادیم تا گیاهان نر و ماده را تلقیح کنند)، «14»
و آیه (وَ أَنْبَتْنا فِیها مِنْ کُلِّ شَیْ ءٍ مَوْزُونٍ و رویاندیم در زمین از هر گیاهى موزون که هر یک وزن مخصوص دارد) «15»
و
آیه: (وَ الْجِبالَ أَوْتاداً، آیا ما کوه‌ها را استخوان بندى زمین
نکردیم)، «16» که اینگونه آیات از حقایقى خبر داده که در روزهاى نزول قرآن
در هیچ جاى دنیا اثرى از آن حقایق علمى وجود نداشته، و بعد از چهارده قرن، و
بعد از بحث هاى علمى طولانى بشر موفق به کشف آنها شده است.
باز
از این باب است (البته این مطلب از مختصات این تفسیر است که همانطور که در
مقدمه کتاب گفتیم، معناى یک آیه را از آیات دیگر قرآن استفاده نموده، براى
فهم یک آیه سایر آیات را استنطاق مى کند، و از بعضى براى بعضى دیگر شاهد
مى گیرد) آیه شریفه: (یا أَیُّهَا الَّذِینَ آمَنُوا مَنْ یَرْتَدَّ
مِنْکُمْ عَنْ دِینِهِ، فَسَوْفَ یَأْتِی اللَّهُ بِقَوْمٍ یُحِبُّهُمْ وَ
یُحِبُّونَهُ، اى کسانى که ایمان آورده اید! هر کس از شما از دین خود بر
گردد، ضررى بدین خدا نمى زند، چون بزودى خداوند مردمانى خواهد آورد، که
دوستشان دارد، و ایشان او را دوست میدارند)، «17»
و
آیه شریفه (وَ لِکُلِّ أُمَّةٍ رَسُولٌ، فَإِذا جاءَ رَسُولُهُمْ، قُضِیَ
بَیْنَهُمْ بِالْقِسْطِ، براى هر امتى رسولى است، همین که رسولشان آمد، در
میان آن امت بعدالت حکم می شود)، تا آخر چند آیه «18» و آیه شریفه
(فَأَقِمْ وَجْهَکَ لِلدِّینِ حَنِیفاً، فِطْرَتَ اللَّهِ الَّتِی فَطَرَ
النَّاسَ عَلَیْها، روى دل بسوى دین حنیف کن، که فطرة خدایى است، آن فطرتى
که خدا بشر را بدان فطرت آفریده) «19»،
و
آیاتى دیگر که از حوادث عظیم آینده اسلام و یا آینده دنیا خبر میدهد، که
همه آن حوادث بعد از نزول آن آیات واقع شده، و به زودى انشاء اللَّه مقدارى
از آنها را در بحث از سوره اسراء ایراد مى‌کنیم.» «20»
نکته پایانی و جمع‌بندی:
در قرآن کریم آیه‌ای که فقط به این وجه از اعجاز تحدّی کرده باشد وجود ندارد. تنها در برخی آیات بر عدم آگاهی پیامبر صلی‌الله‌علیه‌و‌آله‌وسلّم و قوم ایشان از برخی خبرهای غیبی تصریح شده است: «تِلکَ مِن اَنباءِ الغَیبِ نوحیها اِلَیکَ ما کُنتَ تَعلَمُها اَنتَ ولا قَومُکَ مِن قَبلِ هـذا= این از خبرهای غیبی است که آن را به تو وحی می‌کنیم. پیش از این نه تو آن را می‌دانستی و نه قوم تو» «21» ولی می‌توان گفت که تحدّی مطلق و عام قرآن شامل تحدّی به اخبار غیبی هم می‌شود، آن گونه که برخی از مفسران به این نکته تصریح کرده و در ذیل آیات تحدّی ، تحدّی به اخبار غیبی را نیز مطرح کرده‌اند. علامه طباطبایی با استناد به آیه «قُل لـَئِنِ اجتَمَعَتِ الاِنسُ والجِنُّ عَلی اَن یَاتوا بِمِثلِ هـذا القُرءانِ لا یَاتونَ بِمِثلِهِ ولَو کانَ بَعضُهُم لِبَعض ظَهیرا» «22» معتقد است که قرآن، همه انسانها و جنیان را در همه زمانها و در تمامی ابعاد اعجاز، به همانندآوری دعوت کرده است، زیرا اگر فقط به فصاحت و بلاغت تحدّی کرده بود ویژه عربهای زمان نزول می‌بود. «23»
پی‌نوشت‌ها:
۱- سوره هود آیه ۴۹
۲- سوره یوسف آیه ۱۰۲.
۳- سوره آل عمران آیه ۴۴
۴- سوره مریم آیه ۳۴
5- سوره روم آیات ۱- ۴
6- سوره قصص آیه ۸۵
7- سوره فتح آیه ۲۷
8- سوره فتح آیه ۱۵
9- سوره مائده آیه ۶۷
10- سوره حجر آیه ۹
11- سوره انبیاء آیه ۹۷
12- نور ۵۵
13- سوره انعام آیه ۶۵
14- سوره حجر آیه ۲۲
15- حجر آیه ۱۹
16- نبا آیه ۷
17- مائده آیه ۵۴
18- یونس آیه ۴۷
19- سوره روم آیه ۳۰
20- ترجمه المیزان، ج ۱، ص: 102-104
21- سوره هود آیه۴۹.
22- سوره آیه۸۸.
23- المیزان(عربی)، ج۱، ص۶۰-۶۴.
http://www.tebyan.net/QuranIndex.aspx?pid=344084